Psikoterapi, sözlü ve psikolojik teknikler kullanılarak psikolojik bozuklukların ve zihinsel sıkıntının tedavi edilme sürecini tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bu süreç sırasında, eğitimli bir psikoterapist, danışanın belirli bir akıl hastalığı veya bir yaşam stresi kaynağı gibi belirli veya genel sorunları çözmesine yardımcı olur.
Psikoterapi Türleri Nelerdir?
Psikoterapide kullanılan yöntem, terapistin eğitimi ve geçmişi, danışanların tercihleri ve mevcut sorunlarının ana nedeni dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Psikanalitik Terapi
Psikoterapi, eski Yunanlılar zamanına kadar çeşitli şekillerde uygulanırken, Sigmund Freud hastalarla çalışmak için konuşma terapisini kullanmaya başladığında resmi başlangıcını aldı. Freud tarafından yaygın olarak kullanılan teknikler arasında aktarım, rüya yorumu ve serbest çağrışım analizi yer alıyordu. Bu psikanalitik yaklaşım, davranışı etkileyebilecek bilinçsiz düşünceleri, duyguları ve anıları araştırmak için hastanın düşüncelerine ve geçmiş deneyimlerine dalmayı içerir.
Davranışsal Terapi
Davranışçılık yirminci yüzyılın başlarında daha önemli bir düşünce okulu haline geldiğinde, farklı şartlandırma türleri gibi teknikler psikoterapide önemli bir rol oynamaya başladı. Davranışçılık bir zamanlar olduğu kadar baskın olmasa da, yöntemlerinin çoğu bugün hala çok popülerdir. Davranışçı terapi, danışanların problemli davranışlarını değiştirmelerine yardımcı olmak için genellikle klasik şartlandırma, koşullu şartlandırma ve sosyal öğrenmeyi kullanır.
Hümanist Terapi
1950'lerden başlayarak, hümanist psikoloji olarak bilinen düşünce okulu, psikoterapi üzerinde etkili olmaya başladı. Hümanist psikolog Carl Rogers, danışana koşulsuz olumlu saygı gösteren terapiste odaklanan, müşteri merkezli terapi olarak bilinen bir yaklaşım geliştirdi. Bugün, bu yaklaşımın yönleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Psikoterapiye yönelik hümanist yaklaşım, insanların potansiyellerini en üst düzeye çıkarmalarına yardımcı olmaya odaklanır ve kendini keşfetmenin, özgür iradenin ve kendini gerçekleştirmenin önemini vurgular.
Bilişsel Terapi
Psikologlar, insan düşünce süreçlerinin davranışı ve işleyişi nasıl etkilediğine giderek daha fazla odaklanmaya başladıkça, 1960'ların bilişsel devrimi de psikoterapi uygulaması üzerinde büyük bir etkiye sahipti. Bilişsel terapi, düşüncelerimizin zihinsel sağlığımız üzerinde güçlü bir etkiye sahip olduğu fikrine odaklanır. Bilişsel terapinin amacı, bu tür düşünmeye yol açan bilişsel çarpıtmaları belirlemek ve bu tür düşünceleri daha gerçekçi ve olumlu olanlarla değiştirmektir. Bunu yaparak, insanlar ruh hallerini ve genel refahlarını iyileştirebilirler.
Bilişsel Davranışçı Terapi
Bilişsel davranışçı terapi (BDT) olarak bilinen yaklaşım, hastaların davranışları etkileyen düşünce ve duyguları anlamasına yardımcı olan psikoterapötik bir tedavidir. Bu terapi fobiler, bağımlılık, depresyon ve anksiyete gibi durumları tedavi etmek için kullanılır. BDT, olumsuz düşünceleri ve uyumsuz davranışları değiştirmek için bilişsel ve davranışsal teknikleri içerir. Bireylerin rahatsızlık veren düşünceleri değiştirmelerine ve bu düşüncelerden kaynaklanan sorunlu davranışları değiştirmelerine yardımcı olur.
Psikoterapide Teknik
Psikoterapiden fayda sağlayabilmek için, kişinin endişeli olduğu durumu öncelikle birinci basamak doktorunuzla bunu tartışmaktır. Doktorunuz, belirtilere neden olabilecek veya katkıda bulunabilecek herhangi bir fiziksel hastalığı bulmaya çalışabilir eğer belirli bir fiziksel neden bulunamazsa, doktorunuz sizi tedavi etme yetkisine sahip bir terapiste sevk edebilir.
Psikoterapi hem sanat hem de bilimdir. Seanslarınız size yardımcı olmuyorsa veya şu anki terapistiniz size yardımcı olamıyorsa, başka biriyle terapiyi denemekte sorun yoktur. Kendinizi rahat hissedeceğiniz bir profesyonel bulana kadar aramaya devam edin.
Bir psikoterapisti değerlendirirken, terapist profesyonel olması, duygularınızı ve deneyimlerinizi paylaşırken rahat hissetmemeniz, terapistin konuşma tarzı , ne hissettiğinizi anlaması önemlidir.
Psikoterapi Uygulanışı
Danışanın sorunlarını, yaşam tarzını, hayata bakış açısını dinlerken, terapistin bilgi birikimi ve deneyimi ile anlatılan sorunu anlayıp danışana fark ettirilmeye çalışılır. Bu fark edildikten sonra da danışan ile birlikte terapist, bilgi ve deneyim ışığında neleri düzettikleri ya da değiştirebildikleri zaman bu sorunları aşabileceklerini tartıştırlar. Bu kolay bir süreç değildir. İnsanın göremediği yüzünü görmesidir psikoterapi. Yani herkesin elbette iki yüzü var. Ama kişi sadece tek tarafı görmektedir ve hayatı bu şekilde değerlendirmektedir. Psikoterapiyi, bir uzmanın sizin ikinci tarafınızı ayna size göstermesi gibi düşünülebilir. Psikoterapi, görmediğiniz tarafı fark ettirmek ve bunları düzeltmeye yönelik danışanla işbirliği içinde olmaktır aslında psikoterapi. Bu nedenle uzun ve zahmetli bir süreçtir fakat bir insanın kendisine, geleceğine ve dolaylı olarak ailesine ve işine kısacası hayat kalitesi için yapabileceği en iyi yatırımlardan bir tanesidir.
